‘In Nederland maak je als hulpverlener toch ook geen selfies met cliënten?’
Lindy is 18 jaar als ze voor drie maanden stage loopt in een Keniaans weeshuis. Dit doet ze vanuit haar mbo-opleiding pedagogisch medewerker jeugdzorg. Nu is ze 23 en net klaar met de hbo-variant Sociaal Pedagogische Hulpverlening. Ze kijkt, met de kennis die ze nu heeft, met zeer gemengde gevoelens terug op haar stage.
‘Ik ging redelijk onvoorbereid op stage naar Kenia. We hebben het alleen gehad over het land en de cultuurverschillen, niet over het werken met getraumatiseerde kinderen. De drie maanden dat ik er was werden verdeeld over twee periodes. De eerste periode kwam ik terecht in een weeshuis en de tweede op een basisschool voor jongens. Bij het weeshuis werd ik overdonderd door al die lieve schattige kinderen die op me af kwamen rennen. Ik vond dat heel leuk, maar er gingen ook alarmbelletjes af. Kinderen die je niet kennen, maar je wel meteen enthousiast beginnen te knuffelen, dat is niet oké. Dat doet een gezond kind niet. Nadat ik eenmaal thuis bezig was met de opleiding SPH, werd me veel duidelijk. Er was sprake van hechtingsproblematiek.
Het ontbreken van hechting neemt verschillende vormen aan. Soms waren kinderen heel knuffelig om je het volgende moment te slaan. Aantrekken en afstoten dus. Ik werk nu in de jeugdzorg ook met kinderen met hechtingsproblematiek. Stel je voor dat ik hier buitenlandse stagiaires uitnodig om met de kinderen te komen spelen. Dat zou vreemd zijn, maar dat is precies wat wij in ontwikkelingslanden als vrijwilligers en stagiaires doen. De kinderen waarmee ik nu in Nederland werk moeten zelfs opnieuw aan mij wennen als ik een week op vakantie ben geweest.
Later, tijdens mijn studie SPH, ben ik in Oeganda geweest. Ik heb er toen bewust voor gekozen niet in een weeshuis te werken. Ik gaf trainingen aan basisschoolleerlingen. Het was duidelijk voor de kinderen wat we kwamen doen en hoe lang we er waren. Een overzichtelijk, afgebakend project dus. Ze zagen ons als leerkracht, niet als opvoeder en dat is een groot verschil.
Af en toe zie ik een oproep op Facebook: ‘nieuw sociaal project in Zuid-Afrika, kom stage lopen in een weeshuis’. En dan denk ik nee! Doe het niet! En als je al gaat, neem dan in ieder geval niet de dagelijkse verzorging op je. Laat dat over aan de lokale begeleiding. En ga ook niet massaal met die kinderen op de foto. Ik zie het al voor me dat ik hier in Nederland een selfie maak met een cliënt. Dat is toch te gek voor woorden?!’